Old Number One - Citroën CX

© Michael Buurma

In 2011 verscheen er eindelijk een nieuw boek over de CX! 'Citroen CX Road Test Portfolio' is niet echt een boek dat door een auteur geschreven is, maar een bundeling testen uit de bekende Brooklands Books Road Test Series (Citroen CX Road Test Portfolio). In dit boek is een artikel te vinden uit 1993 gepubliceerd is in het Engelse klassiekerblad 'Your Classic'. Hierin word verslag gedaan van de geschiedenis en restauratie van een linksgestuurde CX in Engeland (rechtsgestuurde CX'en waren op dat moment nog niet beschikbaar). Deze CX is extra bijzonder omdat het één van de twee CX'en is die in 1974 door Citroën Frankrijk op de Earls Court Motorshow in Engeland tentoongesteld zijn. Bovendien heeft deze CX het extreem lage chassisnummer: MAMB00MB0048, ofwel de 48e geproduceerde CX. Tijdens de Earl Court Motorshow wordt deze CX in Sable Cendré gezien door de heer Oswald Jones. Aangezien hij destijds ook de eerste DS en SM had gekocht, stond hij erop ook deze CX te kopen. Citroën Engeland stemde hiermee in. Hij moest echter wel een jaar geduld hebben alvorens hij de CX afgeleverd kreeg. Jones liet de CX bij aflevering in 1975 zilvergrijs overspuiten. De auto werd altijd keurig onderhouden en alle documentatie werd netjes bewaard.

Begin jaren '90 wordt Roger Bradford, dè Engelse CX-specialist en tevens eigenaar van het bedrijf CX Centre in St. Yves, getipt dat de CX van Oswald Jones te koop staat. De auto is echter in verregaande staat van ontbinding. Roger besluit vanwege het lage chassisnummer en de geschiedenis, de CX meteen op te halen. Hij herstelt haar in al haar glorie en besluit haar weer in de originele kleur 'Sable Cendré' te spuiten. De CX is weer als nieuw! Onderzoek wijst uit dat dit de oudst bekende productie-CX ter wereld is. Hierdoor krijgt de CX de bijnaam Old Number One. Roger geniet met volle teugen van de CX!

Helaas komt Roger in september 2010 plotseling te overlijden. Het noodlot lijkt hiermee bezegeld voor Old Number One. De CX staat buiten in weer en wind en al snel is er weinig meer over van de herstelde glorie. De auto komt terecht bij een vriend van Roger, tevens DS-specialist.

Na het lezen van het artikel in de Brooklands-uitgave in 2011, wilde ik meer weten over deze oer-CX. Helaas bleek er op het internet weinig over haar te vinden te zijn. Ook navraag tijdens de ICCCR in Engeland in 2012 leverde niet veel meer op. Sterker nog: verschillende bezoekers van de ICCCR vertelden mij dat Old Number One niet meer bestond. Hevig teleurgesteld legde ik me bij dit feit neer. Ik zocht niet meer actief naar deze CX, maar bleef er wel alert op... ja, zeg het maar. Heel af en toe dook er wel eens een vroeg exemplaar op, maar nooit kwam er één ook maar enigszins in de buurt van het vroege productienummer van Old Number One.

In de zomer van 2014 bestond de CX 40 jaar. Dit werd gevierd in de Noordfranse badplaats Le Tréport. Ook mijn vriendin Chantal en ik waren van de partij. Tijdens dit evenement spraken we de Engelse familie Webb. Deze was in het bezit van de prachtige CX Prestige Turbo, die destijds door Jeremy Clarkson van het bekende autoprogramma Top Gear was getest.  Al pratend kwamen we op de CX van Roger Bradford. Het gerucht ging dat deze nog bestond en in de Londense wijk Wembley zou staan, zij het in slechte staat. De verkoper zou er veel te veel voor willen hebben. Het kon me niet deren! Ik was blij dat er toch een kleine kans was dat Old Number One nog bestond.

Ik had mail contact over #48 met verschillende Engelse Citrofielen, waaronder Jean Webb. Verder dan de geruchten kwam ik echter niet. Ook onderzoek via Google, Engelse autosites als Ebay leverde niets op. Mijn hoop was gevestigd op Jean Webb, die me tot dan toe het best geïnformeerd had. Zij zou contact opnemen met de DVLA, een overheidsinstelling, om te zien of het kenteken nog in circulatie was, of dat Old Number One onverhoopt toch gesloopt zou zijn. Hoe hard het ook zou zijn, ook nee is een antwoord.

Ik geloof niet in toeval. Op woensdagavond 5 november 2014 zag ik een bericht van DS World voorbijkomen met daarin Old Number One, de CX waarnaar ik zo naarstig op zoek was! Ik herkende de auto meteen en mijn hartslag schoot omhoog van enthousiasme! Ik ging rechtop zitten, want mijn hersenen geloofden nog niet wat mijn ogen zojuist gezien hadden. Heel kort werd in de bijbehorende tekst de CX aangeboden en werd verslag gedaan van de geschiedenis, die ik inmiddels maar al te goed kende. Ik sliep die nacht erg onrustig.

De volgende ochtend belde ik meteen het telefoonnummer dat levensgroot op de motorkap van Old Number One stond. Ik dacht eerst dat de verkopende partij dit gedaan had, maar het bleek het nummer van een typecursus-centrum of iets dergelijks te zijn. Nadat ik een halve ochtend verder nog geen steek was opgeschoten, realiseerde ik me dat ik stom was geweest. Bij het telefoonnummer op de motorkap stond in even grote letters 'Centre CX', het voormalige bedrijf van Roger Bradford. 'DS World', de Facebookpagina die het bericht over Old Number One had geplaatst, was geen liefhebberspagina, zoals ik aanvankelijk dacht, maar een bedrijf, gespecialiseerd in Citroën DS. Op de website vond ik de contactgegevens die ik zocht. Toen ik belde, kreeg ik ene Simon aan de lijn. Hij bleek de verkopende partij te zijn Opgelucht dat ik eindelijk de eigenaar te pakken had, vertelde ik hem over mijn zoektocht en de wens om deze specifieke CX te bezitten. We spraken elkaar ongeveer een half uur en er bleek een klik en wederzijds respect te zijn. Zijn verhaal over # 48 sloot aan op wat ik al wist. Ik verbaasde hem door te vragen of de CX in Wembley stond. Ik legde het hem uit. Het gesprek werd afgesloten met Simon's aanbod om mij eerst eens wat foto's te sturen en elkaar daarna verder te spreken. Simon verzekerde me desgevraagd dat ik de eerste keuze had en dat hij geen berichten meer op internet zou plaatsen. Ik geloofde hem op zijn woord als gentleman. Binnen een half uur stond mijn mailbox vol met foto's en historische papieren. Ik was nu helemaal van de leg.

Na uitgebreid overleg met Chantal, besloot ik eerst om het niet te doen. We hadden al twee prachtige CX-en staan en Old Number One zou een flinke investering zijn. Met een dubbel gevoel bracht ik Simon van mijn keuze op de hoogte. Hij begreep het en zou de CX in de opslag doen om haar in het jaar daarop te gaan restaureren

En toen begon er wat te knagen... Ik heb maar al te vaak gezien hoe mensen hun droomauto konden kopen, om er vervolgens om verschillende redenen toch van af te zien. De rest van de dag probeerde ik mezelf er tevergeefs van te overtuigen dat ik de juiste keuze had gemaakt. Ook het slapen ging die nacht niet van harte. Old Number One bleef door mijn hoofd spoken.

Die zaterdag, 8 november 2014, was het landelijke Citroën Veiligheidsdag èn opening van ons nieuwe pand (EmerparkAuto) in Amersfoort. Zo goed en zo kwaad als het ging, probeerde ik niet aan de CX te denken. Aan het eind van die middag was ik onderweg naar huis om Chantal op te halen en me klaar te maken voor de grote opening die avond. Tijdens de rit naar huis dwaalden mijn gedachten opnieuw af naar de door mij zo felbegeerde CX in Engeland. Vooral in dit soort situaties denk ik in mogelijkheden en niet in beperkingen. Zo ook nu. Ik realiseerde me dat dit waarschijnlijk mijn enige kans zou zijn om deze historische CX te bemachtigen. Thuis besprak ik mijn gedachten met Chantal en haar reactie was: "Dan moet je het doen! En dan krijg je hem van mij!". Mijn dag kon niet meer stuk en een minuut later hing ik al aan de telefoon met Engeland. Simon was blij om het nieuws te horen. Hij zei me dat Old Number One geen betere plek zou kunnen krijgen dan bij ons! Een gevoel van trots vervulde me bij het horen van dit compliment. Binnenkort zou ik eigenaar zijn van de meest unieke CX ter wereld! We spraken af dat ik haar ergens in januari zou komen ophalen, na de drukke feestmaanden. Simon ging akkoord op één voorwaarde: hij wilde dolgraag een exemplaar van het door mij geschreven boek 'De Originele Citroën CX'. Dat beloofde ik hem! Na ontvangst van de beloofde aanbetaling, bevestigde Simon deze in een mailtje met de woorden: "The car is yours!"

De daarop volgende maanden leken niet voorbij te gaan. Nu hadden we onze tijd ook wel nodig om alles rond overtocht en transport te regelen. Ook zorgden we voor klein materiaal als bougies, verdelerkap, rotorkap etcetera. Via Autoplaza Zwolle (een bevriend autobedrijf) kreeg ik de beschikking over een Mercedes auto-ambulance. Dat was geregeld! Nu de overtocht nog. Die regelde ik via Stena Line. Toen ik later de foto nog eens bestudeerde van de CX-en die tijdens de Raid Arctique van 1974 vanuit Lapland in Duitsland aankwamen, zag ik tot mijn verbazing dat die ook via Stena Line vervoer werden.

Begin december kreeg ik nog even de schrik van mijn leven. Simon reageerde niet op een aantal mailtjes en via Facebook dook het bericht op dat hij in het ziekenhuis was opgenomen. Een behoorlijke ingreep, maar diezelfde dag mailde hij me nog. Gelukkig herstelde hij snel.

Via 'Le Conservatoire du Patrimoine Citroën' had ik in december een 'attestation' opgevraagd van #48 en deze ontving ik op kerstavond. De CX blijkt op woensdag 4 september 1974 gecommercialiseerd te zijn. 'Citroën Slough Bucks' was leverend dealer.
 
Normaal gesproken vind ik het altijd jammer als de maand december weer voorbij is. Dit jaar niet. Mijn schoonvader Peter en Chantal gingen ook mee naar Engeland. De boot zou om 22:00 uur vertrekken en we moesten uiterlijk 22:15 uur aanwezig zijn. We besloten geen risico te nemen en om 18:00 uur vertrokken we richting Hoek van Holland. Er stond een stevige wind en de weersvoorspellingen waren niet geweldig. De boot ging die nacht inderdaad aardig te keer met windkracht 8 à 9.

De volgende ochtend was het nog erg donker, koud en nat, toen de veerboot in Harwich arriveerde. De eerste uren was het links rijden erg wennnen. Tegen 08:00 uur kwamen we na zo'n 160 kilometer rijden aan in Hertfordshire. We moesten bij een soort houtboerderij zijn. Er was nog geen spoor van Old Number One te bekennen. We besloten te gaan informeren. Bij één van de huizen brandde licht. Met een typisch Engelse beleefdheid legde de bewoner ons uit waar we moesten zijn. Al snel vonden we de goudkleurige CX. Simon was al bezig haar aan het lopen te krijgen. Het regende cats and dogs, ofwel pijpenstelen. Na een kort babbeltje besloten we te proberen de CX op de auto-ambulance te krijgen. We wilden graag weer voor het donker terug zijn bij de boot. Chantal schrok eerst wel van de aanblik van Old Number One: een hoop roest aan een auto die al enkele jaren buiten had gestaan. De regen deed er ook geen goed aan. Later zag ze in dat deze CX toch veel meer is dan alleen een roestige carrosserie. Na een aantal startpogingen sloeg de CX welgeteld één keer aan en hield het daarna voor gezien. Door het starten was de voorkant al wel omhoog gekomen; de achterkant bleef echter op de grond liggen. Na een aantal vergeefse pogingen besloten we de CX erop te lieren met behulp van blokjes hout voor de achterwielen om zo meer bodemvrijheid te krijgen. Na 2 uur stond ze er eindelijk op. Een last viel van me af.

Na de overhandiging van een tas vol historische documenten, foto's en spullen en de betaling van onze kant, wilden we huiswaarts keren. Simon wilde ons echter nog één ding laten zien. Hij opende een loods en deze bleek vol te staan met DS'en en enkele andere auto's. Eén van die DS'en bleek de oudste in Slough gebouwde DS19 uit 1956 te zijn. Daarnaast de enige bekende DS Prestige uit 1959. Prachtig!

We namen afscheid van Simon, nadat ik hem een gesigneerd exemplaar van het boek 'De Originele Citroën CX' had overhandigd. Een half uur later reden we met Old Number One op de auto-ambulance weer richting Harwich. De terugreis naar de haven verliep voorspoedig. Toen we halverwege voor een korte pauze bij een MacDonalds stopten, werd onze bijzondere lading gesignaleerd door twee Britten. Ze informeerden naar onze curiositeit en maakten foto's.

Rond 13:30 uur kwamen we aan in Harwich. Onze boot zou echter pas om 23:00 uur vertrekken en er was verder niets te beleven. Er zat dus niets anders op dan tot 20:30 in de auto-ambulance te wachten, tot we de boot op mochten. Na een uitgebreide maaltijd besloten we op tijd te gaan slapen.

De volgende ochtend arriveerden we om 08:00 uur Nederlandse tijd. Na 2 uur rijden, terwijl half Nederland nog sliep, was Old Number One eindelijk thuis, waar ze hoort!

Michael Buurma