© Marc Noordink Dit vijfde deel van de serie over Franse Routes Nationales gaat voor de verandering eens niet over een oude doorgaande route. Maar over de Route Nationale 85, die beter bekend is als Route Napoléon. Niet, zoals het misverstand nog wel eens wil, omdat die weg door Napoléon aangelegd zou zijn. Maar wel omdat deze toeristisch bedoelde route een dikke tachtig jaar geleden is aangelegd volgens grofweg het parcours dat Napoléon in maart 1815 heeft gevolgd van Golfe-Juan naar Parijs. Voor de kaartlezers, van noord naar zuid loopt hij van Grenoble via Gap, Sisteron, Digne, Castellane en Grasse naar Golfe-Juan aan de Middellandse Zee.
Voor wat achtergrond, in de relatief recente geschiedenis is er een staatshoofd geweest dat zichzelf belangrijk genoeg vond om tot keizer gekroond te worden. En dat was natuurlijk Fransman Napoléon Bonaparte; een druk mannetje in zijn korte leven (hij werd slechts 52 jaar oud), maar met blijvende invloed in grote delen van Europa, waaronder Nederland. Eenvoudig was het leven voor een keizer echter ook in 1814 niet en na wat probleempjes met een oorlog in Rusland werd hij onttroond en verbannen naar het eiland Elba. Hoewel hij op het eiland actief was en de economie een impuls gaf, vond hij het daar kennelijk niet leuk. In februari 1815 ontsnapte hij om met een klein leger trouwe volgelingen op 1 maart bij Golfe-Juan weer voet op Franse bodem te zetten. Napoléon verwachtte weerstand van het Franse leger in het Rhône-dal, ook toen al de logische weg naar Parijs, en besloot verrassend door de uitlopers van de Alpen noordwaarts te trekken. Dat deed hij in een aantal dagen en hij bleek nog dusdanig populair dat hij overal goed ontvangen werd en zijn leger kon laten groeien. Hij kon zo triomfantelijk in Parijs terugkeren en zijn keizersbaantje weer oppakken. Maar ja, 100 dagen na zijn ontsnapping deed hij wat onhandige dingen in Waterloo (nabij Brussel), moest vluchten en werd door de Britten definitief in ballingschap gestuurd naar het eiland Sint Helena. Er bestaat zo'n uiteraard voor discussie vatbaar lijstje van routes die je ooit in je leven gereden zou moeten hebben; de Route Napoléon lijkt daar wel op te horen! En dat door de combinatie van landschappelijk schoon, toeristisch plezier en automobilistisch genoegen. Een ideale rijdersroute waarop snelheid er helemaal niet toe doet en je nog eens echt ongehinderd kunt autorijden en daarvan kunt genieten. Er kunnen veel wegen naar het begin van de Route Napoléon leiden, maar een overnachting ergens tussen Dijon en Tournus lijkt de beste start. De route mag dan van Grenoble naar de Middellandse Zee leiden, de tocht van maart 1815 zou na Grenoble ongeveer het traject van de huidige Route Nationale 75 (nou ja, D975 en D1075 moet ik inmiddels zeggen) gevolgd hebben. En laat die RN75 zich nou net in de bezoekwaardige plaats Tournus afsplitsen van de hier eerder besproken RN6! In Tournus werd de oorspronkelijke brug over de Saône in de Tweede Wereldoorlog vernield, reden waarom de N75 sindsdien ten zuiden van de stad begint. Maar vanwege het historisch besef kies je hier toch voor het centrum van Tournus en de D37 (de originele N75) naar Lacrost. De huidige D975 volgend, stuit je op het dorp Saint-Trivier-de-Courtes, dat al weer tientallen jaren een omleiding kent. De oorspronkelijke weg door het dorp maakt een krappe en scherpe bocht en de kerk getuigt nog altijd van onbedoelde aanrakingen met vrachtwagens. In lijn met de andere routeverhalen in deze serie: honderden dorpen in Frankrijk hebben een vergelijkbare dilemma gekend als in dit filmpje mooi in verhaal is gebracht, wel of geen omleiding, commercie versus rust … De streek waar we binnenrijden is de Bresse, de streek van de gelijknamige kippen die vanwege hun kwaliteit een eigen Appellation d'origine hebben. In het dorp Mantenay-Montlin wordt dit gevisualiseerd met een roestvrijstalen kip van 6 meter hoogte. We steken de nog niet zo brede Rhône over, kruisen de RN6 die op weg is naar de Italiaanse grens en dalen af naar Grenoble. Nog even door naar Vizille en we zijn bij het startpunt van de Route Napoléon. De route begint (of eindigt) spectaculair. Op bijgaande foto lijkt het een flauwe helling, maar de 'Rampe de Laffrey' beslaat een afstand van 6,5 km met een constante stijging van gemiddeld 12%. Dat is een forse stijging die vooral maar blijft aanhouden waardoor toeren maken het devies is. Rampe betekent gewoon helling, maar er hebben zich hier in de afdaling meerdere rampen afgespeeld: zo’n enorm lange en sterke daling vraagt een goed remsysteem, maar veel meer nog een bestuurder die de temperatuur van zijn remmen binnen de perken weet te houden. Tussen 1948 en 2007 zijn hier vijf passagiersbussen verongelukt die zich onderaan de 'Rampe', bij de bocht die 110 graden rechtsaf gaat, zonder remmen terugvonden. Met 150 dodelijke slachtoffers in die periode was de Rampe de Laffrey de dodelijkste weg van Frankrijk. Inmiddels zijn er zowel verboden als fysieke belemmeringen voor voertuigen van meer dan 3,5 ton. Bovenaan, voorbij het gehucht Laffrey, komen we op de 'Prairie de la Rencontre'. Daar trof Napoléon op 7 maart 1815 de vijfde divisie van de koning. Voordat er een gevecht kon beginnen stapte Napoléon van zijn paard en riep: "Soldats ! je suis votre Empereur. Ne me reconnaissez-vous pas? S'il en est un parmi vous qui veuille tuer son général, me voilà ! " Dat liep goed af en ook deze soldaten kozen zijn zijde, waardoor de opmars naar Parijs niet meer fout kon gaan. Een fraai standbeeld van onze keizer herinnert hier aan deze dag. De Route Napoléon blijft hierna veranderen van gezicht, maar is altijd even mooi. Bergen, bossen, stadjes, meren, vergezichten, draaien, stijgen en dalen. Net voor Gap bereikt hij op de Col Bayard zijn hoogste punt (1248 meter). Gap is druk, maar we raken zichtbaar in Mediterrane sferen. Tussen Gap en Sisteron is er inmiddels de Autoroute A51 en die moet je natuurlijk zien te vermijden. Na Sisteron met zijn fraaie citadel en Digne wordt de weg nog rustiger en een recht stuk is hier nog steeds nauwelijks te bekennen. Het sfeervolle en gezellige Castellane, op nog maar 80 kilometer van de Middellandse zee, is zeer geschikt als pleisterplaats. Het uitzicht is prachtig, het klimaat is Mediterraan, de vele restaurantjes hebben lekker eten en de Gorges du Verdon zijn onder handbereik: wat heb je nog meer nodig om jezelf Keizer in Frankrijk te voelen? Even verder zijn daar parfumstad Grasse en natuurlijk de Côte d’Azur met zijn hectiek. Dat de Route Napoléon zeer geschikt is als rijdersroute blijkt wel uit de vele autofabrikanten die hier hun modellen aan de pers demonstreren. Ten tijde van onze laatste bezoek heeft KIA het Hôtel du Grand Levant in Castellane afgehuurd voor de Britse schrijvende autopers ... Kortom, combineer toeristisch en automobilistisch plezier en kies voor de Route Napoléon als bestemming of route naar je bestemming! Omdat het op 1 maart 2015 precies 200 jaar geleden is dat Napoléon zijn tocht begon, zijn er dit voorjaar meerdere festiviteiten langs de route. Overigens, de twee foto’s met Simca 1000 dateren van 1975, toen mw. Noordink hier met haar ouders was. Marc Noordink
2 Comments
© Marc Noordink En door naar deel vier van de serie over Franse Routes Nationales: Route Nationale 6! Die je niet kunt noemen zonder het tegelijkertijd ook over de Route Nationale 7 te hebben; niet omdat ze beide in Parijs beginnen, elkaar tegenkomen in Fontainebleau of omdat ze beide Lyon aandoen. Nee, de RN7 mag als Franse 'Route 66' de meest tot de verbeelding sprekende oude route zijn, maar in de periode voor de Autoroute(s) namen drie keer zo veel automobilisten de RN6 om van Parijs naar Lyon en verder te komen. Dat verklaart ook waarom de Autoroute A6 (samen met de A7 Autoroute du Sud en later Autoroute du Soleil) tot Lyon grofweg het traject van de RN6 volgt en niet dat van de RN7. Ooit de belangrijkste noord-zuid route derhalve, die RN6, en in het dal van de Saône ooit de drukst bereden weg van Frankrijk. Maar wel met de kanttekening dat hij na Lyon naar het oosten, de Alpen en de Italiaanse grens afbuigt.
Startend vanuit Parijs (de Porte de Charenton) is het traject van de RN6 een paar keer gewijzigd. Oorspronkelijk startte de RN6 niet eens in Parijs, maar in Sens. Er is stuivertje gewisseld met de RN5 en RN5bis en dat had vooral te maken met het vrachtverkeer dat niet alle dorpen kon doorkruisen. En juist dat vrachtverkeer was van groot belang: de groente en het fruit vanuit het zuiden, bestemd voor de fameuze hallen van Parijs, maar ook de Pinardiers met wijn voor de hoofdstad en natuurlijk talloze andere transporten van en naar het Zuiden kozen met name voor de RN6 (of RN5bis). De drukte van de Région Parisienne maakt dat je tegenwoordig voor het toeristische plezier beter wat verder van Parijs aan de RN6 kunt beginnen. Een goede plek daarvoor zou Fontainebleau kunnen zijn, waar aan de voet van de in de bossen gelegen Obélisque de RN’s 6 en 7 elkaar raken en weer uit elkaar gaan. Waar de RN7 op dat punt strak naar het zuiden gaat, buigt de RN6 de zuidoostelijke richting uit naar het mooie Sens. Het is niet meer voor te stellen dat doorgaand verkeer daar ooit de binnenstad aandeed en er letterlijk dwars doorheen ging. Voor de bewoners is dat gelukkig ook al lang niet meer het geval. Net als daarvoor volgt de RN6 na Sens de rivier de Yonne, waarbij inmiddels bij een aantal stadjes en steden een omleiding is aangelegd. Neem die omleidingen vooral niet, want zo mis je bijvoorbeeld de prachtige oude toegangspoorten van Villeneuve-sur-Yonne of het fraai gelegen Joigny. Even verderop komt de zeer bezoekwaardige stad Auxerre in beeld. Aan de Yonne natuurlijk en vanaf de Pont Paul Bert, de oude RN6 dus, is het uitzicht op de oude stad met overheersende Cathédrale Saint-Etienne meer dan de moeite waard. Ook Auxerre kent een ruime omleiding, die hier zelfs nog echt N6 mag heten, en die een mooi uitzicht op de stad biedt. Als je de omleiding neemt, sla dan daarna vooral weer af terug de stad in. Vanaf Auxerre zijn we in de Bourgogne en volgen er voor een automobilist misschien wel de mooiste 150 kilometers asfalt van Frankrijk: landschappelijk fraai en afwisselend, aantrekkelijke stadjes, rustig maar niet verlaten, een doorgaande route maar nergens saai, en … nauwelijks rotondes! Sporen van het verleden genoeg, maar ook een route die door zijn doorgaande karakter voor het beroepsverkeer interessant is. Wat je hier voorbij ziet trekken is eigenlijk te veel om op te noemen, maar ik maak een kleine selectie. Je moet er wel voor van het gas af, maar zeer bijzonder is de recente geschiedenis van het kleine dorpje Accolay. Het ligt een meter of 500 van de RN6 af, maar hier vestigde zich in de vijftiger jaren een groepje kunstenaars dat via door het modehuis Dior gebruikte knopen en sieraden bijzonder succesvol werd met hun keramiek. Het opkomende toeristenverkeer op de nabije RN6 bleek een gouden combinatie met de moderne stijl en kwaliteit van de 'Poterie d’Accolay': even verderop, net voorbij Vermenton, werd in combinatie met een benzinestation een enorm gezichtsbepalend verkoopcomplex voor de keramische potten en pannen ingericht. Dat werd nog eens herhaald op een aantal andere hoofdwegen. Het keramiek van Accolay ging over de hele wereld, maar de Autoroute en de veranderende smaak van het publiek zorgden in de zeventiger jaren voor het net zo snel het aflopen van het Accolay-avontuur als dat het 20 jaar daarvoor begonnen was. In en om Accolay vind je de drie meer dan manshoge demonstratiekunstwerken nog terug, waar van het verkoopcomplex helaas niets meer over is. Er is hier ook veel Horeca-geschiedenis: de gemiddelde snelheden lagen een stuk lager, waardoor op zo'n 200 à 250 kilometer van Parijs de eetgelegenheden floreerden, zowel de echte 'routiers', als de toeristische en de gastronomische restaurants. Vermenton kende tussen de middag lange rijen geparkeerde vrachtwagens, de eerste 'Courtepaille' (wie kent de keten met zijn rieten dak niet?) begon in 1961 in Rouvray aan de RN6 en Saulieu telde onder zijn vijftien restaurants maar liefst twee zaken met drie Michelin sterren. We komen op het plateau de Bel-Air. Op deze winderige hoogvlakte, die het hoogste punt van de RN6 markeert, ontwikkelden zich naast en tegenover elkaar restaurants en benzinestations. Dat had alles te maken met het vormen van een rustpunt voor of na de zuidelijk gelegen beruchte klim (of afdaling) langs La Rochepot, waar in vroeger winters menig vrachtwagen zich verslikte in de combinatie van steilheid en gladheid. Hier vestigde zich de 'Relairoute', een 24 uur per dag geopend wegrestaurant in moderne Amerikaanse stijl dat als voorbeeld heeft gediend voor alle latere Autoroute restaurants. Er was geen Franse celibrity die hier niet gestopt heeft op weg naar of van de Côte d’Azur. Voor een goede indruk van hoe het ooit was zou je de film 'Le Cercle Rouge' met Alain Delon uit 1970 moeten bekijken. Op ditzelfde plateau hebben de gemeente La Rochepot en een groep liefhebbers de Garage du Bel-Air weer in oude glorie laten herschilderen. Dit zelfde fenomeen zien we op meer plekken langs de RN6, in Chagny bijvoorbeeld. Wie zei daar Route 66? Overigens, al is het maar voor het uitzicht op het kasteel van La Rochepot, de oude route neem je hier door voor de D33 te kiezen en niet voor de D906 … Voor Chalon-sur-Saône komen we in een gebied waar topwijnen vandaan komen, de moeite van een overnachting waard! Vanaf hier is de RN6 ook in onze moderne tijd druk. Plaatsen als Tournus en Mâcon staan te schudden van de overnachtingsmogelijkheden voor de gehaaste toerist van de Autoroute du Soleil, maar ook zij bieden nog steeds verwijzingen naar de tijd die ooit was. Lyon kom in beeld en de RN6 buigt naar de Alpen af. Ook bezienswaardig, maar niet helemaal van dezelfde orde als het gedeelte tussen Sens en Lyon. Wie nog eens naar de Ardèche, Drôme, Provence of Côte d’Azur afreist, doet er goed aan Luxemburg heel erg links te laten liggen en via Parijs de A5 te nemen om die bij Sens weer te verlaten. De RN6 die je vervolgens tot aan Chalon-sur-Saône neemt is uitstekend berijdbaar, kost hooguit een klein uurtje extra en biedt volop kijk- en rijplezier! Marc Noordink |
En RouteVerken Frankrijk via de aloude Routes Nationales en andere binnen- en buitenwegen. Parels uit vervlogen tijden, verhalen, geschiedenis en af en toe een uitstapje met een Franse klassieker naar 'het buitenland'. Index
All
Archives
March 2020
|
|
© www.routenationale.com 2010-2017
|