Route Nationale 20

© Marc Noordink

We zijn al weer bij deel drie van de serie over Franse Routes Nationales: Route Nationale 20 is dit keer aan de beurt. Een belangrijke route, Parijs verbindend met Orléans, Limoges, Toulouse, de Pyreneeën en Andorra, maar toch wat in de schaduw staand van de N10 en de N6/7. Hier is het voornamelijk de Autoroute A20 die de rol van RN20 heeft overgenomen en nog grotendeels tolvrij ook. Dus wie wil er nu nog over de RN20? Voor wat meer achtergrond over de Franse wegengeschiedenis verwijs ik overigens naar het verhaal van de RN10, voor dit verhaal is van belang dat de RN20 pas in de loop van de jaren 90 van de vorige eeuw geleidelijk aan zijn functie moest overdragen aan steeds meer stukjes A20.

De RN20 is eigenlijk op te delen in gedeeltes met een sterk verschillend karakter; het nog steeds drukke deel tussen Parijs en Orléans, het volledig verlaten deel tot aan Limoges, het landschappelijk fraaie deel tot aan Toulouse en tot slot de doorsteek van de Pyreneeën tot aan de Spaanse grens.

Van Parijs tot Orléans is het landschap vlak, agrarisch en onaantrekkelijk. De oude RN20 is hier opvallend genoeg erg druk, en dat komt omdat hij een kortere route naar Orléans volgt dan de Autoroute, vrijwel geheel vierbaans is, alle agglomeraties vermijdt en tolvrij is. Het vrachtverkeer is er gek op! Er is hier niets te zien, behalve een bijzonder fenomeen tussen Toury en Saran. Het Frankrijk van de Gaulle was een ander Frankrijk dan dat van Hollande en ter meerdere glorie van de Franse natie is hier vanaf 1965 geëxperimenteerd met een supersonische, Hovercraft-achtige hogesnelheidstrein. Die heeft hier daadwerkelijk vijf meter boven de grond gegleden (niet gereden) en hoewel het project in 1977 werd gestopt (de TGV was toch een beter idee), staat de monorail van zo’n 18 kilometer lang nog steeds overeind. Net ten oosten van de RN20, goed zichtbaar en uiteraard na afslaan ook van dichterbij te bekijken.

Mijn favoriete deel van de RN20 bevindt zich tussen Vierzon en Limoges. Ook hier ligt de A20 soms bovenop de oude weg, maar gelukkig meestal niet. Goed kaartlezen is weer van belang om de oude stukken te vinden. Het bijzondere hier is dat je de oude weg helemaal alleen voor je zelf hebt; door de tolvrije Autoroute rijdt er (vrijwel) niemand meer. De RN20 was ooit een drukke weg en de dorpen leefden van het verkeer: brandstof, restaurants, hotels, alimentations, bakkers, vakantiefiles, ga zo maar door. Dat is allemaal over, de dorpen zijn dood, zelfs het heilige brood komt nog maar één keer per dag met een camionnette en er is geen levende ziel meer te bekennen. Zelfs al heb je geen tijd voor de gehele RN20, verlaat na Argenton-sur-Creuse de A20 bij afslag 18 en ga er pas bij Bessines-sur-Gartempe weer op. De ervaring op dit stuk oude RN20 is bijna surrealistisch! Je kunt niet echt spreken van een tijdreis, want je kunt niet meer zien hoe de bedrijvigheid er ooit uit zag, maar je ziet de wegcultuur zoals die door iedereen zo’n 20 jaar geleden in de steek is gelaten. En die dus nu door de tand des tijds in verval is geraakt, van een dichtgetimmerde bar/tabac, via overwoekerde garageboxen van een hotel, inclusief achtergebleven Mercedes, tot aan een aan zijn lot overgelaten tankstation. Wat was het hier toch ooit anders!

Limoges is zeer druk, misschien is hier een stukje Autoroute zelfs wel handig om te nemen en je komt daarna langs leuke plaatsen als Uzerche, Donzenac en Brive-La-Gaillarde. Na Brive-La-Gaillarde loopt de A20 nogal van de oude weg vandaan en is de RN20 wat meer in gebruik voor lokaal en toeristisch verkeer. Voor dat laatste zijn het fraaie landschap en de permanent draaiende RN20 ook zeer geschikt. Een speciale vermelding verdient het in een lus van de rivier de Lot gelegen Cahors. De RN20 ging hier dwars door het oude centrum naar de brug over de Lot, onder de vanaf zijn standbeeld toeziende blik van de in Cahors geboren staatsman Léon Gambetta. Een erg fraaie stad, dat Cahors, dat al in de jaren zeventig een omleiding van de RN20 door de omliggende heuvels kreeg.

Toulouse is natuurlijk ook zeer groot en zeer druk, de Pyreneeën volgen en op de Col de Puymorens kun je kiezen voor Andorra of het laatste stukje naar Bourg-Madame en de Spaanse grens. Op bijgaande foto uit 1990 was er alleen nog de Col, inmiddels kun je ook kiezen voor een tunnel die de naam RN20 heeft overgenomen.

Ik sluit af met een inmiddels voorspelbaar advies: ga je deze kant van Frankrijk op (de Dordogne bijvoorbeeld!), overweeg dan ook (een deel van) de oude trouwe RN20 in plaats van de saaie A20.

Marc Noordink