BRIC-À-BRAC - Het koekoeksjong in een nest met Matchbox

© Herman Spannenberg

Ieder mens heeft zo zijn zwakke plekken. Bij mij zou men speelgoedautootjes als zodanig kunnen betitelen. Niet de geijkte Corgi modellen of Dinky Toys, zo hoog reikten de bomen vroeger niet bij ons thuis, maar de 1/66 modellen van Matchbox en vooral Majorette. Urenlang speelplezier heb ik beleefd aan de Simca 1100 met trekhaak en Digue caravan, de Renault 5, maar vooral aan de stoere Zweedse Volvo 245 met de dikke bumpers en de openende achterklep. Daar pasten prima de honden in die eigenlijk van Britse (Matchbox) komaf waren. De Fiat 127 was steevast de tweede auto en was standaard uitgevoerd met een plastic hond van het type Herder.

Nu zijn er, weet ik uit ervaring, meer van die miniatuurautoadepten. In de kring van mijn meest geliefde naasten kan ik ze overigens niet vinden, waardoor bij een plotsklaps onverhoopt overlijden mijn zorgvuldig opgebouwde collectie voor een appel en een ei wordt verscheten aan de eerste de beste 'handelaar'. Op zich niet iets om je bij leven erg over op te winden. Een goede vriend wist mij ooit te verblijden met zijn lijfspreuk: 'Aan een lijkauto zit geen trekhaak'. En hij heeft het absoluut bij het rechte eind.

Hetgeen mij bij het volgende brengt. Enkele maanden geleden kreeg ik een rouwkaart waaruit bleek dat een mij goed bekende oudijzerhandelaar het ondermaanse definitief had verruild voor het eeuwige. Na de plechtigheid werd ik op de hoogte gebracht dat ik ook nog was genoemd in de nalatenschap, maar dat ze zich goed konden voorstellen dat ik wellicht het erfgoed zou laten voor wat het was. Nieuwsgierig als ik ben zeg ik niet zo snel nee, maar ik had werkelijk geen idee wat mij te wachten stond. Volgens de goede man die de zaken behartigde waren het speelgoedautootjes en niet zo weinig. Ik moest maar een bestelauto meebrengen. De details wil ik u besparen maar die bestelauto was een goede tip.

De oudijzerboer bleek een fijne, maar niet erg kieskeurige neus te hebben voor het verzamelen, en rijp en groen is door mij uit de zorgvuldig ingepakte dozen geplukt. Pareltjes uit lang vervlogen tijden en de bekende Blokker-meuk die men op verjaardagen van onwetende kennissen placht te krijgen. Onder het motto "jij verzamelt toch autootjes"...

Mijn vrouw vond het wel grappig om beurtelings kreten van zowel verrukking als afschuw uit mijn mond te horen toen de collectie knipperend tegen het felle daglicht uit de bananendozen werd verlost. 

En toen was daar ineens die fraaie blauwe Matchbox 'carcontainer' met op het deksel de afbeelding van de Ford GT. De muffe walm die uit de verpakking kroop, toen na jaren van eenzame opsluiting het nest met Matchbox-wagentjes het levenslicht zag, maakte mijn enthousiasme niet minder. Fabrieksnieuwe speelgoedjes, zo goed als schadevrij en compleet. Het feest van herkenning, wat had ik nu een geweldig erfstuk in handen.

En opeens zag ik het koekoeksjong tussen de Britse en Amerikaanse modellen. Een Franse Majorette had zich als verstekeling aan boord gewaagd. En niet zo maar eentje, maar een Bernard Camion in schaal 1/100. Wie kent hem niet, de Majorette waar menigeen zich de vingers blauw aan heeft gespeeld. Hetzij als vuilniswagen, camion voor het vervoer van drie plastic boomstammen of met een tankoplegger erachter.

De grote verrassing voor mij was echter dat het model in deze uitvoering mij totaal onbekend was. Alle Bernards die ik ooit heb bezeten (en dat zijn er heel wat geweest) hadden allemaal een gesloten cabine met het typerende patrijspoortje. Nog nooit had ik een Bernard gezien waar de voorportieren van geopend konden worden, om maar te zwijgen van de aanwezigheid van een plastic chauffeur. 

Bijna vijftig jaar geleden kreeg ik bij een spaaractie van de Boerenleenbank mijn eerste Bernard, een bordeauxrode met een grijze plastic laadbak en oranje huif, en ik was zo blij als een klein kind (hetgeen gezien mijn leeftijd een normale reactie was). Vijftig jaar later kan ik nog steeds diezelfde ervaring beleven bij het verkrijgen van een Bernard.

Voorlopig is het nest met het koekoeksjong in veilige handen en mocht het over dertig of veertig jaar tijd zijn om ze wederom te schenken, dan hoop ik dat die verdwaalde Majorette weer een grijns van oor tot oor zal veroorzaken.

Herman Spannenberg